کد مطلب:38754 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:22

گنجینه پرسمان » اهل بيت

چرا ائمه با وجود عصمت، توبه و استغفار مي كردند؟

به نظر مي رسد پيامبران و امامان(ع) با توبه خود چندهدف مشخص را دنبال مي كرده اند:

1ـ تعليم و تربيت: عده اي از بزرگان از جمله ملا مهدي نراقي معتقدند پيامبر و امام با توبه و استغفار، طريق بازگشت به خدا را به مردم آموخته اند.(1) يعني ادب بندگي و روش توبه و آداب آن، موضوعي است كه مي توان از كلام و عمل معصومان فرا گرفت.

2ـ بازگشت به خدا: بعضي از بزرگان مانند مرحوم خواجه نصير الدين طوسي، توبه پيامبر(ص) و امامان(ع) را توبه از التفات به غير خدا و اشتغال به امور دنيا دانسته اند.(2)

توضيح آن كه: پيامبر(ص) و امام(ع) تنها براي آموزش ديگران توبه نمي كردند، بلكه واقعاً با توبه، به دنبال بازگشت به خدا بودند، اما نه بازگشت از گناه، بلكه آن بزرگواران چون توجه به امور مادي را (كه لازمة ضروري زندگي مادي است) دور از شأن و بندگي و مقام عصمت خود و گناه تلقي مي كردند، از اين امور اجتناب ناپذير توبه مي نمودند. افعالي كه براي ديگران مباح يا مكروه شمرده مي شود، براي آنان گناه ناميده مي شود و جمله معروف حسنات الابرار سيئات المقرّبين؛ اعمال نيك خوبان، گناه مقربان خدا محسوب مي شود ناظر به همين حقيقت است.

بر اين اساس امام سجاد(ع) در مناجات خود مي گويد: استغفرك من كلِّ لذّة بغير ذكرك و من كلّ راحة بغير اُِنسك و من كلّ سرور بغير قربك و من كلّ شغل بغير طاعتك؛ خدايا، آمرزش مي خواهم از هر راحتي و آسودگي كه جز از طريق انس با تو حاصل آيد، از هر سرور و شادي كه به جز از راه قرب به تو حاصل شود؛ از هر كاري به جز طاعت تو درخواست مغفرت مي كنم.(3)

جزوة عصمت پيامبران كه آيات به ظاهر متضاد با عصمت نيز در آن مورد بررسي قرار گرفته است، ضميمه مي شود.

پي نوشت ها:

1. ملا محمد مهدي نراقي، جامع السعادات، ج 3، ص 81.

2. جعفر سبحاني، منشور جاويد، ج 8، ص 228، با تلخيص.

3. مفاتيح الجنان، مناجات ذاكرين.